Gewone vlier

Planten van A to Z

Lijst va A to Z

Vlier, gewone

Eigenschappen

Botanische naam Sambucus nigra

Omschrijving:

De gewone vlier behoort tot de muskuskruidfamilie. Hij is inheems in Europa en Klein-Azië. Vlier groeit als struik of boom en wordt tot 7 m hoog. De schors is lichtbruin en vertoont scheurtjes. De jonge twijgen zijn groen en gevuld met zacht merg. De bladeren zijn geveerd en bestaan meestal uit 5 of 7 afzonderlijke blaadjes. Vlier bloeit in mei en juni met veel kleine geelwitte bloemen in schermvormige tuilen. De bloemen geuren sterk. De kleine ronde vruchten glanzen zwartpaars. Het bloedrode sap kleurt sterk. De vruchten zijn in september en oktober rijp. De gewone vlier is zeer algemeen in vochtige loofbossen, aan randen van wegen, hagen en vaak in tuinen van boerderijen. De vlier speelde een centrale in het volksgeloof. Een verdorde struik werd als voorteken gezien voor de dood van een familielid. Tegelijkertijd zou hij bescherming bieden tegen alle soorten zwarte magie, brand en blikseminslag, wat te danken zou zijn aan de goedgezinde huisgeesten in de struik. Volgens een legende zou Judas zich hebben opgehangen in een vlier.

Werking:

Gebruikt worden de bloemen (Sambuci flos) en vruchten (Sambuci fructus). Werkzame stoffen: etherische olie, flavonoïden, slijmstoffen en organische zuren in de bloemen. Vitamine C en B1, B2 en organische zuren, looistoffen, bitterstoffen, anthocyaan, etherische olie en suiker in de bessen. Werking: bloemen zijn zweetdrijvend, slijmoplossend en geven verlichting bij irritatie. De vruchten zijn urinedrijvend, laxerend, zwak ontstekingsremmend, antioxiderend.

Andere planten in de kijker

Echte valeriaan

Echte valeriaan komt voor in alle gematigde klimaatzones ter wereld. Oorspronkelijk kwam de geneeskrachtige valeriaan voor in Europa en Azië, het wordt intussen ook in het noordoosten van Amerika verbouwd. De plant heeft de voorkeur voor bosranden, graslanden en oevers. De echte valeriaan is een meerjarige, kruidachtige plant van 0,5 tot 1,5 m hoog met donkergroene geveerde bladeren. De stengels zijn meestal alleen aan het bovenste deel vertakt. In de bloeitijd van mei tot juli gaan de 4-5 mm grote, kleine lichtroze tot witte, zoet ruikende bloemen open, die in pluimvormige bijschermen groeien. Echte valeriaan wekt door de geur een sterke reactie op bij katten.

Lees meer

Ooievaarsbek

De ooievaarsbek behoort tot de ooievaarsbekfamilie. Van oorsprong komt de plant uit zuidelijke Afrika.

De ooievaarsbek is een kruidachtige, tot 50 cm hoog groeiende plant met een dikke wortel als overlevingsorgaan. Zijn op lange stelen staande, hartvormige bladeren zijn klierachtig behaard. De paarsrode bloemen staan in schijnschermen. De wortelknol is eveneens roodachtig.

Bij de Zoeloes in Zuid-Afrika was en is het een traditionele geneeskrachtige plant.

Lees meer

Smeerwortel

Smeerwortel behoort tot de ruwbladigenfamilie. Hij is inheems in Europa en Noordwest-Azië en is intussen ook in Noord-Amerika ingeburgerd. Standplaatsen zijn natte graslanden, oevers van beken, rivieren en vijvers. Het is ook een geliefde tuinplant.

De smeerwortel is een meerjarige, ongeveer 1 m hoge plant met vlezige wortel. Zijn bladeren zijn behaard. Van mei tot juli bloeit hij met buisvormige, blauwpaarse, roze of witte bloemen.

Lees meer